Klik hier voor grote afbeelding (met gegevens)
Verdakte verdieping

Af en toe slaat de twijfel toe: heeft dat huis nu een dak of is het eigenlijk een verdieping? Niet zelden is die verwarring geen toeval. Wanneer een huis ontworpen wordt dat voor die plek wel wat aan de forse kant is, dan bestaan er manieren om het minder hoog te laten lijken. Omdat het invullen van een niet zo groot gat in een binnenstad heel duur is, zoekt de ontwerper naar manieren om iets met meer kubieke meters te bouwen dan wat daar vroeger stond. Uit dit spanningsveld kunnen heel interessante oplossingen te voorschijn komen: de beste architectuur ontstaat vaak door het worstelen met beperkingen. Er wordt dan iets moois gebouwd wat echt past op die locatie. Niet iedereen is even creatief. Daarom moet de overheid regels stellen, de voorschriften over toegestane goothoogte zijn bedoeld om miskleunen te voorkomen. Dat kan een ongewenste beperking zijn, maar het komt ook voor dat de regels toch nog niet streng genoeg zijn om stedenbouwkundige fouten te voorkomen. Dat gebeurt wanneer ongewenst hoog gebouwd wordt door het 'fantasieloos' ontduiken van de bestemmingsplanvoorschriften. Ook een vorm van creativiteit natuurlijk, maar een bouwlaag camoufleren als een dak levert niet steeds een fraai resultaat. We noemen dat een verdakte verdieping: het gaat daarbij niet om een zolder, maar om een echte verdieping die probeert er uit te zien als een dak. Gevelbekleding met dakpannen is één van de middelen, want hoe bereken je dan de goothoogte? Zeker wanneer van het bovenste niveau de gevel iets achterover helt, onstaat onduidelijkheid. Een andere manier om boven de maximale goothoogte toch nog een bouwlaag te plaatsen is de terugliggende verdieping.
Maar wat wanneer ook het maximale aantal bouwlagen is vastgelegd? Er zijn geslaagde en minder geslaagde voorbeelden te vinden waarbij teruggeplaatste bouwlagen 'verdakt' zijn. Hoe komt dit over? Waarschijnlijk voelt de voorbijganger zich minder misleid naarmate de materiaalkeuze eerlijker is.

Tekst: Jean Penders (02-2009). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders